Werkgroep Historische Binnenruimten - Werkbezoek aan Trompenburgh

Verslag: Johanneke Verhave         Foto’s: Micha Leeflang en Johanneke Verhave 

Afgelopen vrijdag kwamen we met een groep van 11 collega’s door de stromende regen aan bij de buitenplaats Trompenburgh; het buitenhuis dat Margaretha van Raephorst (1625-1690) en haar tweede echtgenoot Cornelis Tromp (1629-1691) tussen 1672 en 1678 lieten bouwen in ’s- Gravenland. Hoewel groots van setting, een rechthoekig corps de logis en een ronde koepelzaal, is het huis een soort miniatuurversie van Paleis Huis ten Bosch met zijn Oranjezaal. Het interieur is een weerspiegeling van de status van de bouwheer; als zeevaarder, met portretten van zijn vader de grote zeeheld Maarten Tromp, zijn vrouw, een schilderij met Neptunus en grote scheepsportretten.
Het pand is in 1935 gelegateerd aan de staat en valt inmiddels onder het beheer van Stichting Monumenten Bezit. Zij hebben het voor elkaar gekregen dat er een grote subsidie is gekomen voor een ingrijpende restauratie van het interieur, een verduurzaming van het gebouw en een reconstructie van de tuin.

Een deel van het beschilderde interieur wordt bepaald door schilderijen op doek die in de wanden en in de plafonds zijn geplaatst. Deze schilderijen uit het corps de logis zijn gerestaureerd door de SRAL, vanaf 2002. Als jong studentje (student SRAL V) heb ik onder begeleiding van Jos van Och hieraan meegewerkt. Extra bijzonder daarom om hier nu twintig jaar later weer terug te zijn. 
Door Ruth Jongsma is al vanaf 2000 op allerlei momenten en in allerlei fases kleuronderzoek uitgevoerd in het pand. Onder een dik pakket van monochrome afwerklagen vond Ruth de ene verrassing na de andere. Het kleuronderzoek begon aan de kozijnen, sierlijsten, lambriseringen en de randen van houten plafonds. De vondst van smaltblauw op het plafond deed een vermoeden 
ontstaan van een uitgebreider decoractieschema en al snel werd een eerste vogel gevonden op één van de houten plafonds. Een fantastisch geschilderde eend op het plafond van één van de twee kabinetjes heeft zoveel enthousiasme en nieuwsgierigheid opgeroepen dat Ruth de opdracht kreeg om met een team van collega’s om het plafond van datzelfde kabinetje vrij te leggen in 2004. Een volgende opdracht in 2020 was het grotere plafond boven de trap. Na eindeloze uren krabben, leverde dit vrij goed bewaarde originele 17de eeuwse verflagen op met blauwe luchten, wolken en een bonte verzameling vogels; het hele gebouw komt letterlijk weer tot leven. Ook tijdens ons bezoek is een deel van het nu 20-koppige team aan het krabben. Als de Doeners uit de Freggelgrot staan ze her en der verspreid op steigers; in witte pakken, met maskers, handschoenen, loupebrillen en veiligheidsbrillen.       

We worden in twee groepen rondgeleid door het pand; door Ruth en Annefloor Schlotter die samen leiding geven aan het project. In de koepel licht hout - en meubelrestaurator Maurice Steemers zijn werkzaamheden toe. In het corps de logis bespreken we de vrijgelegde lambriseringen en vogelluchten en de reconstructies van marmeringen en wortelnotenhout op de deuren. In de koepelzaal worstelen de restauratoren met grof aangebrachte bruine overschilderingen en accenten op het op hout geschilderde koepelgewelf (dat mogelijk ooit als steenreliëf bedoeld is?). Met het project wordt ingezet op een zo het zo ver mogelijk terug gaan naar de oorspronkelijke verflaag; want de kwaliteit van de 3-dimensionaliteit van de schilderingen komt pas tot zijn recht als alle latere toevoegingen zijn verwijderd. Een gigantische klus.   
De werkgroep Historische Binnenruimten heeft na afloop van de rondleiding nog een geweldige borrel geregeld in de keuken. Daar wordt nog gezellig na- en bijgepraat. Iedereen is onder de indruk van het  project, de omvang en de grondige aanpak door Ruth, Annefloor en het restauratie-team. Mooi werk! Bedankt dat we mochten komen kijken!

 

Zie voor meer informatie en fimpjes over de restauratie: https://trompenburgh.nl/

Wil je meer weten over de werkgroep Historische Binnenruimten of je hierbij aansluiten? Klik op de link voor meer informatie